Meer kennisdeling, makkelijker met elkaar samenwerken en het stimuleren van betrokkenheid onder medewerkers. Voor veel organisaties redenen om een sociaal intranet aan te schaffen. Maar bestaat er eigenlijk wel een verband tussen het gebruik van interne social media en deze beoogde resultaten? We onderzochten het met de Universiteit van Amsterdam.
Tijdens ons tweejaarlijkse onderzoek naar de stand van zaken omtrent interne social media in Nederland is bij 106 organisaties uitgevraagd hoeveel medewerkers actief (content plaatsen en reageren op anderen) of passief (het lezen van berichten en reacties van collega’s) gebruikmaken van interne social media, en hoe vaak zij dit doen. Vervolgens is gekeken of er samenhang bestaat tussen deze gegevens en de gemeten constructen effectiviteit, efficiëntie, alignment van medewerkers, betrokkenheid, communicatietevredenheid en kennisdeling. Oftewel: resultaten die een sociaal intranet graag worden toegedicht.
In sommige gevallen konden we zelfs iets zeggen over het doeleinde waarvoor het sociaal platform wordt ingezet en de samenhang met bijvoorbeeld de efficiëntie en effectiviteit van de organisatie als geheel.
Actief in dialoog over de strategie
Het blijkt dat bij organisaties waar meer mensen posten en reageren op interne social media ook meer verbondenheid is met de strategie van de organisatie. Een belangrijke kanttekening hierbij is dat dit alleen geldt voor actief gebruik; het is niet aangetoond dat het louter lezen van berichten op interne social media daadwerkelijk bijdraagt aan de alignment van medewerkers.
Hieruit kan geconcludeerd worden dat medewerkers de strategie pas echt leren kennen en eigen kunnen maken met behulp van interne community’s door er actief het gesprek over te voeren.
Dit in tegenstelling tot het creëren van een gevoel van betrokkenheid bij de eigen organisatie. Hier geldt dat hoe vaker een kleine groep content post en reageert op content van anderen en hoe meer medewerkers deze content lezen positief samenhangt met het algehele gevoel van betrokkenheid.
Een sociaal intranet is geen wondermiddel
Voor wie denkt dat met de inzet van interne social media de onvrede over de interne communicatie eindelijk wordt weggenomen, komt helaas bedrogen uit. Er is geen enkele significante relatie gevonden tussen het gebruik van interne social media – actief of passief – en de communicatietevredenheid binnen de eigen organisatie.
Efficiëntere organisaties maken meer gebruik van interne social media dan inefficiënte organisaties
Omdat interne social media steeds vaker als businesstool worden gepositioneerd, is er ook gekeken of organisaties door het gebruik van interne social media efficiënter en effectiever werken.
In tegenstelling tot wat veel managers denken, blijkt dat in efficiënte organisaties veel medewerkers vaak actief zijn op interne social media. Collega’s naar het interne social media-platform verwijzen om enkel te lezen draagt niet bij aan efficiëntie, waarschijnlijk omdat dan vooral het gevoel heerst dat men van het werk wordt gehouden.
Ook wordt het interne social media-platform in efficiëntere organisaties vaker ingezet met het doel ideeën te delen en uit te werken. Verrassenderwijs blijkt tegelijkertijd dat dit juist een van de minst gebruikte toepassingen is van interne social media bij Nederlandse organisaties. Er lijkt dus nog genoeg aan efficiëntie te winnen.
Voor effectiviteit is één relatie gevonden met het algemene gebruik van interne social media, namelijk het gebruik van het sociaal platform voor het vinden van expertise. Dit betekent dat in effectieve organisaties interne social media vaker worden ingezet voor het vinden en vragen van expertise.
Of een platform bijdraagt aan kennisdeling binnen de organisatie geldt dat dit logischerwijs het geval is naarmate meer medewerkers vaker berichten plaatsen en op elkaar reageren. Ook hierbij hangt alleen actief gebruik van het sociaal platform samen met de mate van kennisdeling. Binnen organisaties waar meer kennis wordt gedeeld worden interne social media vaker gebruikt voor het delen en uitwerken van ideeën, het vinden en vragen van expertise en het uitvoeren van ondersteunende processen.
Stimuleer het juiste gebruik
Hoewel we niet in termen van causaliteit mogen spreken, kunnen we concluderen dat er wel degelijk samenhang is tussen het gebruik van interne social media en voor de meeste organisaties belangrijke zaken als de alignment van medewerkers, betrokkenheid, kennisdeling, efficiëntie en (jn mindere mate) effectiviteit. Daarbij blijkt wel dat verschillende aspecten van gebruik relaties hebben met verschillende effecten. Waar bijvoorbeeld in het geval van alignment, efficiëntie of kennisdeling gestuurd moet worden op actief gebruik, is voor betrokkenheid juist het aantal lezers van belang.
Wat betekent dit voor de praktijk? Eerst zal moeten worden bepaald wat nou eigenlijk het beoogde effect is. Met andere woorden: met welk doel zetten we interne social media in? Pas als dit helder is kan vervolgens – afhankelijk van het gewenste resultaat – een effectieve adoptiestrategie ontwikkeld worden.
Dit is een tot blog bewerkte tekst, afkomstig uit ons nationale onderzoek
naar het gebruik van interne social media. Het hele rapport is gratis te downloaden:
Meer weten over dit onderwerp? Neem gerust contact op met Peter via peter@evolve.eu.
